Ślub pracownika zaplanowany po rozwiązaniu umowy – czy przysługuje urlop okolicznościowy

• Czy przepisy określają termin wykorzystania urlopu okolicznościowego?
• W jakim czasie pracownik powinien wykorzystać urlop okolicznościowy w praktyce?
• Kiedy pracodawca może odmówić udzielenia pracownikowi urlopu okolicznościowego?

Odpowiedź eksperta: Pracodawca może odmówić pracownikowi udzielenia urlopu okolicznościowego. Tym bardziej jeśli proponowany przez pracownika termin wykorzystania urlopu okolicznościowego nie pozostaje w rozsądnym związku czasowym ze ślubem.

W pewnych szczególnych okolicznościach pracownikowi przysługuje zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia nazywane w praktyce urlopem okolicznościowym. Dotyczy to sytuacji wymienionych w § 15 rozporządzenia MPiPS z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy – np. ślub, urodzenie dziecka czy śmierć najbliższych.

Wspomniany przepis przyznaje pracownikowi:

• 2 dni urlopu okolicznościowego – w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma bądź macochy;
• 1 dzień urlopu okolicznościowego – w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką.

Przepis dotyczący tzw. urlopów okolicznościowych (§ 15 ww. rozporządzenia) nie określa, w jakim terminie taki urlop powinien zostać wykorzystany. Mimo to powszechnie przyjmuje się, że powinien on być wykorzystany:

1)      albo w dniu zdarzenia (np. pogrzeb najbliższej osoby, ślub pracownika lub jego dziecka itd.),

2)      albo w rozsądnym terminie od zdarzenia w celu załatwienia niezbędnych formalności (np. związanych z urodzeniem dziecka czy pogrzebem) – przy czym w tym przypadku najczęściej dotyczy to terminów przypadających po zdarzeniu (załatwienie formalności związanych z urodzeniem dziecka, załatwianie formalności związanych z pogrzebem po śmierci najbliższych), ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby był to termin przypadający przed zdarzeniem (np. piątek jako dzień wolny przed ślubem, który odbywa się w sobotę, na przygotowanie się do tego wydarzenia).

Z pytania Czytelnika wynika, że ślub pracownika ma się odbyć w czerwcu, a urlop okolicznościowy z tego tytułu pracownik chciałby wykorzystać w maju. Taka rozbieżność może przekraczać granice „rozsądnej więzi czasowej”, jeśli np. ślub jest 15 czerwca, a urlop okolicznościowy miałby przypadać w ostatnich dniach maja. Ostateczna decyzja należy jednak do pracodawcy.